سنگ ساختماني

سنگ ساختماني‌ به انواع مختلفي تقسيم مي‌شود. اما همه آنها بايد داراي خاصيت‌هاي ويژه اي باشند كه بتوان به عنوان سنگ ساختماني‌ از انها استفاده كرد.

سنگ‌هاي مورد استفاده در كارهاي سنگ ساختماني‌ بايد داراي مشخصات زير باشند:

۱- بافت سنگ ساختماني‌ بايد ساختماني سالم داشته باشد، يعني بدون شيار، ترك و رگه‌هاي سست باشد (كرمو نباشد)

۲- بدون هرگونه خلل و فرج باشد

۳- پوسيدگي نداشته باشد

۴- يكدست، يكنواخت و همگن باشد

۵- سنگ ساختماني‌ نبايد آب زياد جذب كند، لذا نبايد:

الف- در آب متلاشي يا حل شود

ب- تمام يا قسمتي از آن بيش از ۸ درصد وزن خود آب بمكد

۶- سنگ ساختماني نبايد آلوده به مواد طبيعي و مصنوعي باشد

۷- سنگ ساختماني‌ بايد شرايط فيزيكي و شيميايي محيط را تحمل كند، لذا بايد:

الف- در برابر باد، يخبندان، تغييرات دما و در صورت وجود جريان آب در مقابل آن و كليه عوامل فرسايش مقاومت كند

ب- در برابر محيط‌هاي شيميايي اسيدي و قليايي و همچنين عمل آبكافت و اكسيداسيون مقاومت كند

۸- مقاومت فشاري براي قطعات باربر نبايد كمتر از ۱۵۰ كيلوگرم بر سانتي متر مربع باشد

۹- در مقابل سايش مقاوم باشد.

از ديگر مزايا و دسته بندي‌هاي سنگ ساختماني‌ به نكات زير مي‌توان اشاره كرد. سنگ ساختماني براساس وزن مخصوص و سنگيني شان به چند دسته مهم تقسيم مي‌شود. سنگين بودن يا سبك بودن وزن مخصوص سنگ ساختماني‌ تاثير زيادي در ميزان استفاده و نوع استفاده آنها دارد.

دسته اول سنگ ساختماني‌‌ هاي با بيش از 1.8 گرم بر سانتي متر مكعب هستند. سنگ ساختماني‌ با اين وزن مخصوص، سنگين و با چگالي بالا به حساب مي‌آيد.

دسته دوم سنگ ساختماني‌ با وزن مخصوص كوچك تر از 1.8 گرم است. اين نوع سنگ ساختماني‌ را نيز سنگ سبك مي‌نامند.

وزن مخصوص سنگ ساختماني‌ در بعضي از كاربردها كه قرار است در ساختمان استفاده شود، هزينه حمل و نقل و هزينه‌هاي مشابه تاثير دارد.

مقاومت فشاري سنگ ساختماني‌

سنگ ساختماني‌ كه فشاري بين 500 تا 1000 مگا پاسكال را تحمل مي‌كنند، سنگ‌هاي سنگين مي‌نامند. و سنگ‌هايي كه مقاومت فشاري آنها بين 4 تا 200 مگا پاسكال است  نيز سبك مي‌نامند.

مشكلات سنگ ساختماني‌

عامل اصلي فساد در سنگ ساختماني‌‌اثر نمك‌هاي محلول بر آنها مي‌باشد. آلودگي محيط، يخبندان و پوسيدگي در قطعات فلزي و وجود رگه‌هاي ضعيف و همچنين عمليات اجرايي ضعيف نيز موجب تخريب سنگ ساختماني‌‌مي‌شود .

اثر نمك‌ هاي محلول بر سنگ ساختماني‌‌

چنانچه رطوبتي كه به همراه خود نمك‌هاي محلول دارد از سطح سنگ ساختماني‌ تبخير شود مقداري نمك در سطح آن به صورت شوره و لايه‌اي هم در خلل و فرج سنگ ساختماني‌‌باقي مي‌گذارد. تداوم دور رطوبت-تبخير موجب افزايش حجم بلورها و پوسته شدن سطح سنگ ساختماني‌‌مي‌گردد. لذا سنگ ساختماني‌‌‌هايي كه متخلخل ترند در برابر نمك‌هاي محلول حساس ترند.

آلودگي محيط و سنگ ساختماني‌

سنگ ساختماني‌ ها داراي كاني كربنات كلسيم به خصوص در برابر محيط‌هاي اسيدي حساس هستند. اكسيد گوگرد در محيط مرطوب و اكسيژن موجود در هوا توليد اسيد سولفوريك مي‌كند كه بر سنگ ساختماني‌‌‌ هاي آهكي اثر مي‌گذارد و توليد سولفات كلسيم مي‌نمايد. سنگ‌هاي آهكي و ماسه سنگ‌هاي آهكي در اين مورد حساس ترند.

در مورد سنگ‌هاي آهكي، سولفات كلسيم حاصل شده در سطح، به وسيله آب شسته مي‌شوند. ولي در سطوحي كه قابل شستشو نيستند، سطح به وسيله دوده سياه مي‌شود و مبدل به پوسته‌هاي سخت و برآمدگي‌هايي مي‌شود كه گرد آهكي در اطراف آن وجود دارد. در انواع سنگ‌هاي آهكي منيزيم دار، ايجاد سولفات منيزيم روند فساد را تسريع مي‌كند.

در ماسه سنگ‌ها خلل و فرج  سنگ ساختماني‌ توسط گچ (سولفات كلسيم) پر مي‌شوند، پوسته‌هاي سخت ايجاد شده اغلب به علت تفاوت انبساط حرارتي فرو مي‌ريزند. ماسه سنگ‌هاي سيليسي گرچه مستقيما بر اثر تهاجم اسيدهاي موجود در هوا آسيب نمي‌بينند ولي سنگ گچ توليد شده توسط سنگ آهك موجب خرابي در آنها مي‌شود كه به علت تبخير حاصل از تبلور در سطح آنها به وجود مي‌آيد.

سنگ ساختماني‌ مرمر كه اساسا كربنات كلسيم است مورد هجوم اسيدهاي موجود در هوا قرار مي‌گيرد و سطح صيقلي آن در مرور زمان زبر مي‌شود. ولي به علت بافت متراكم و چگال آن كمتر تحت تاثير عمل تبلور قرار مي‌گيرد.